PROJECT – MEANDER KASTEEL HEESWIJK

Deze zomer hebben we op verzoek van Waterschap Aa & Maas de oostoever van een gedeelte van de nieuwe Aa-meander bij Kasteel Heeswijk in beheer genomen. Deze oude meander is in 2010 opnieuw uitgegraven en verbonden met de hoofdloop van de rivier de Aa. Het beheer dat hier is uitgevoerd bestond uit het maaien van de oever waarbij het maaisel is verzameld tot een zogenaamde broeihoop. Deze hoop van wel 3 meter hoog is vooral bedoeld als schuil- en overwinteringsplaats voor amfibieën en kleine knaagdieren.

Bij het hooien was het overigens alle hens aan dek, want op deze drassige oever is het niet mogelijk om met zwaar materieel te werken. Het maaien werd weliswaar met een eenassige trekker/maaibalk uitgevoerd: het hooien en afvoeren gebeurde gewoon op de ouderwetse manier, dus met de hand. En dat in een julimaand waarbij de temperatuur midden op de dag al gauw tot over de 30 graden opliep. Om de grote hoeveelheden maaisel daarbij over flinke afstanden te kunnen vervoeren is gebruik gemaakt van oude vrachtwagenzeilen die we hebben laten vermaken tot zogenaamde sleepzeilen. Het blijft zwaar werk, maar ook hier maken veel handen werk licht.

Het mooie van werken in de natuur is dat je geregeld bijzonderheden ziet of hoort. Zo krijgen we aan de meander regelmatig een ijsvogeltje op bezoek of ontdekten we laatst een verdwaalde amerikaanse rivierkreeft tussen het maaisel. En dat alles passeert de revue al kletsend met koffie en zelfgebakken taart.

Ruimte voor weideplanten

Met het hooien en afvoeren van het maaisel zal op termijn de bodem verschralen waardoor de condities voor bloeiende weideplanten zullen toenemen. De eerste bloeiers zijn al waargenomen, denk aan de echte koekoeksbloem, moeras vergeet-me-nietje de of de meer bijzondere bleekgele droogbloem.

Samenwerken met IVN

De verwachting is dat in de loop der jaren de bodem steeds schraler wordt, het aandeel bloemen daarmee zal toenemen en het hooien kan worden geminimaliseerd. Samen met IVN-Bernheze zijn er plannen om aan de hand van jaarlijkse plantinventarisaties de ontwikkelingen te volgen om aan de hand daarvan en in overleg met het Waterschap het beheer verder aan te passen.