Van een natte zomer naar een mooie herfst….
Nu in oktober de temperatuur nog steeds rond de 20 graden schommelt zou je het bijna vergeten zijn, maar we hebben een zeer natte zomer achter de rug. Vooral de laatste week van juli en de eerste van augustus waren heel nat. In een paar weken viel toen rond de 200 mm regen; een hoeveelheid die normaal is voor een hele zomer en drie keer zoveel is dan in bijvoorbeeld 2018. Al deze regen was meer dan welkom voor grondwater, sloten, beken en bodem.
Maar ook hier geldt ‘elk voordeel heb zijn nadeel…’; als gevolg van alle regen staat vooral het gras overal erg hoog en is er extra gemaaid om zodoende de grond maximaal te kunnen verschralen. Dat maaien gebeurde vanwege het hoge grondwater vooral met klein materieel, omdat er anders teveel insporing optreedt. Veel maaisel vraagt vervolgens veel handwerk en om alles op broeihopen en in muizenruiters te krijgen is met dank aan de vele vrijwillige spierballen goed gelukt!
Voor de beide landbouwpercelen aan de Westakkers zijn deze zomer nieuwe plannen gemaakt. Zo worden beide percelen heringericht tot één perceel waarop meerdere granen geteeld zullen worden. Enerzijds om daarmee meer afwisseling te creëren waardoor een breder scala aan planten en dieren wordt aangetrokken (biodiversiteit); anderzijds ook bedoeld om biologische gerst te telen die we in onze bieren kunnen verwerken. Het eindresultaat is een kleinschalig akkerbouw landschap afgewisseld met hagen en omzoomd door een bloemrijke ‘ruige’ rand. Op zondag 8 oktober wordt met veel PK een start gemaakt met het grondwerk en worden de granen gezaaid; komende winter gaan bomen en struiken de grond in, deels geschonken vanuit Plan Boom. En ons nieuwe bier (Link: Westakkers Bock) kan vanaf heden besteld worden.
Ook voor het Voedselbos hebben de weergoden deze zomer hun best gedaan. Voor de jonge bomen en struiken was de regen een weldaad na de droge maanden. De plantjes die er in mei – juni nog zielig bijstonden, bloeiden na de regen weer helemaal op. We gaan komend najaar weliswaar nog wat aanplanten; we kunnen wel zeggen dat de basis voor het Voedselbos is gelegd. Nu gaan zaken spelen als hoe gaan we straks om met de openbare toegankelijkheid, het plukken en het onderhoud? En kunnen we toekomstige kosten voor het beheer van het Voedselbos misschien dekken uit de verkoop van fruit en noten? Piet, Jacinta en Albert hebben zich hierover gebogen en geprobeerd een toekomstplan voor d’Ekkers te maken. Als het plan door het SLA bestuur is besproken, zal het op de website worden geplaatst.
Dit jaar heeft het voedselbos al meerdere groepen op bezoek gehad waaronder scholieren, een tuingroep en een groep Bernhezers die zelf een voedselbos willen starten. En op 16 september zelfs een groep van 40 deelnemers aan een BMF bijeenkomst in de Moerkoal met als onderwerp ‘voedselbossen’. Uiteraard kon een bezoek aan d’Ekkers daarbij niet ontbreken. Een filmpje hierover is te zien op onze website. Ondertussen neemt ook het aantal educatieve activiteiten in het voedselbos gestaag toe. Met name Eve van Kaathoven is hiervan de motor bijgestaan door Karin, Fred en René. We hebben het dan over theezetten met kruiden uit het voedselbos, nachtvlinders kijken en voor 8 oktober aanstaande het bodemdiertjes zoeken. Mooi om te zien dat zo’n pril voedselbos als d’Ekkers nu al meer en meer begint te leven bij veel mensen.
Zo hielden we op 17 augustus onze eerste nachtvlinderavond op d’Ekkers. Eve van Kaathoven bericht hierover het volgende:
Op de 17-de kreeg ik meteen de vraag ‘waarom ik ze nachtvlinders noem en geen motten….’. Toegegeven, dit is een gevoelskwestie. Bij motten denken we toch vooral aan ongedierte en niet aan mooie vlinders. Er zijn twee soorten motten die binnenshuis ongemak veroorzaken: de meelmot en de kleermot. De rupsen daarvan ‘eten hoe ze heten’ en als je deze in huis hebt, dan merk je het wel. De doorsnee nachtvlinder zal niet aan je kleren komen, want de rupsen zijn zeer kieskeurig en zullen vaak alleen één specifieke plant of plantenfamilie bezoeken. Nachtvlinders zijn hierom een goede graadmeter voor de biodiversiteit in een gebied: hoe meer verschillende vlinders, hoe meer plantensoorten er in de buurt zijn.
Dagvlinders zijn een familie binnen de vlinders die genetisch maar weinig verschillen van de grotere nachtvlindergroep. Er zijn in Nederland meer dan 2400 vlindersoorten, waarvan slechts 53 dagvlinder ! De overige soorten zijn nachtvlinders! En de diversiteit en schoonheid binnen deze groep is enorm, daarom is het jammer dat we ze zo weinig aandacht geven. Om het nog moeilijker te maken: er zijn zo’n 100 soorten nachtvlinders die ook overdag vliegen. Dit zijn de zogeheten dagactieve nachtvlinders. Heel bekend daarvan zijn de sint-jakobsvlinder en de gamma-uil. Waaraan zie je dan of het een dag- of nachtvlinder is? Dat is ten eerste de ruststand van de vleugels. Staan deze recht omhoog, dan is het een dagvlinder. Zijn ze over of naast het lichaam gevouwen, dan is het een nachtvlinder.Ten tweede zijn de antennes van de dagvlinder altijd dezelfde vorm: als een speldenknop, smal met een knopje aan het eind. De antennes van nachtvlinders kunnen verschillende vormen hebben. Wil je meer weten over deze diergroep; hou de agenda op de website in de gaten en kom een avondje vlinder-kijken.
Met dank aan Fred van Hintum voor het maken van de lichtstellage en de prachtige foto’s die in dit artikel zijn gebruikt, op de eerste nachtvlinderavond.
Zaterdag 23 september organiseerde de werkgroep Natuur Dichtbij een wandeling door ‘ons’ gebied. Inwoners van Berlicum en Middelrode waren via o.a. flyers, de nieuwsbrief van Westerbroek en De Brug uitgenodigd om meer te weten te komen over de natuur in de eigen omgeving. We zagen dan ook veel nieuwe gezichten. In groepjes maakten de deelnemers een rondje langs posten met verhalenvertellers van Brabants Landschap, Waterschap Aa en Maas, Heemkundekring De Plaets en onze eigen SLA. Na afloop werd nog gezellig nagepraat met een kopje koffie of thee met wat lekkers erbij. Ook de biergroep was present om onze eigen producten te verkopen. Dankzij de inzet van een hoop vrijwilligers kunnen we terugkijken op een mooie middag.
Dat de samenwerking met andere partijen in het gebied meer dan goed te noemen is, blijkt ook wel uit het feit dat Waterschap Aa & Maas ons een partij papier heeft geschonken. En geen gewoon papier, maar papier dat is gemaakt van maaisel uit de sloten en beken in Noordoost Brabant: als je goed kijkt zie je de vezels. Altijd handig voor het maken van flyers en zo.
We wensen iedereen een mooie herfst en reserveer 4 november alvast in je agenda voor de Nationale Natuurwerkdag ….
Bestuur Stichting Landschapsbeheer Aa-dal
